Zeven wetenschappers van de Universiteit Leiden hebben een Vidi-financiering toegekend gekregen voor hun onderzoek. Van malariaparasieten als vaccinatie tot het beslissingsproces van topambtenaren. Met deze beurs van maar liefst 800.000 euro, dat ga je zeker niet verpakt krijgen in een bubbelenvelop, kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een eigen en vernieuwende onderzoekslijn opstarten.
Wat is de Vidi-financiering?
De Vidi-financieringen zijn gericht op onderzoekers met ervaring, die al een paar jaar na hun promotie succesvol onderzoek hebben verricht. Samen met de Veni- en Vici-beurzen maakt de Vidi deel uit van het NWO-Talentprogramma, welke gericht is op het stimuleren van vernieuwend en op nieuwsgierigheid gedreven onderzoek. In zijn totaliteit hebben 78 onderzoekers dit jaar mogen genieten van een Vidi, waaronder dus zeven Leidse wetenschappers. Enkele van deze projecten hebben wij hieronder kort beschreven.
Middels een recept op commando celtypen fabriceren
Ons lichaam bestaat uit allerlei celtypen met ieder hun eigen functie, terwijl wel iedere cel dezelfde genetische informatie bevat. Anna Alemany wilt met haar onderzoek uitzoeken wat nu de wiskundige regels zijn, waarmee verschillende cel-identiteiten worden gevormd. Deze regels zullen ons gaan helpen om specifieke typen te fabriceren uit stamcellen van een patiënt.
De fysica van de neurodegeneratie: druppels en vezels
Neurodegeneratie en ziekten worden veroorzaakt door het ontstaan van eiwitvezels in neuronen. Deze vezels ontstaan uit vloeistofachtige eiwitdruppels, welke worden gevonden in gezonde neuronen. Louise Jawerth en haar team proberen dit proces echter beter te begrijpen en wellicht te voorkomen, dit doen ze door te bestuderen welke mechanismen ertoe leiden dat de eiwitdruppels uitgroeien tot vezels.
Malariaparasieten
Een goed werkend malariavaccin is vandaag de dag nog altijd hard nodig. Ondertussen weten we dat genetisch verzwakte malariaparasieten geen ziekte kunnen veroorzaken. Daarom zijn deze zeer geschikt om het immuunsysteem juist te trainen. Meta Roestenberg wilt nu van deze genetisch verzwakte malariaparasieten zeer krachtige vaccins maken. Om dit voor elkaar te krijgen moet de vaccin-parasiet nog beter herkend worden in het lichaam.
De vrijheid van kunsten en wetenschappen: een EU-grondrecht
Steeds vaker opereren universiteiten als ondernemingen die concurreren op de markt. Ze worden bestuurd zoals bedrijven en worden veelal verondersteld politiek-economische belangen te dienen. Met de coronacrisis is het mogelijk dit te versterken. Vasiliki Kosta gaat in zijn project de inhoud van het Europees grondrecht, betrekkende de vrijheid van kunsten en wetenschappen, nader bepalen. Zo wilt hij de rechtmatigheid van deze ontwikkeling testen.
