Krakers moeten monumentale villa Huize Ivicke verlaten

Fotografie: Roel Wijnants / CC BY-NC 2.0

21 december 2021 | Redacteur: Sapho Voskuil

WASSENAAR – De krakers in Huize Ivicke moeten de villa binnen zes weken verlaten. Hierover heeft de rechtbank maandag besloten. Ook de kosten die de gemeente heeft gemaakt om de villa te redden moet de eigenaar van het pand, ‘Krottenkoning’ Ronnie van de Putte alsnog betalen. De rechter gaf de gemeente gelijk nadat het monumentale pand zodanig verwaarloosd was.

Het monumentale gebouw Huize Ivicke uit 1913 werd in het jaar 2000 al gekocht door Van de Putte. Het plan was om van het gebouw een kantoor te maken, zoals staat in het bestemmingsplan. Uiteindelijk is hier tot op heden nog niks van terecht gekomen. Het bedrijf van Van de Putte, Bever Holding staat al jaren bekend voor het opkopen van panden, om hier vervolgens niks mee te doen en ze laten te vervallen. Later kan hij het land verkopen voor winst. Voorbeelden hier zijn restaurant de Vuurtoren en villa De Vier Winden in Noordwijk. Ook in 2010 besloot de gemeente Leiden om het lege terrein tegenover Leiden Centraal, dat ook wel het ‘Gat van Van de Putte’ werd genoemd, voor 17,9 miljoen euro te kopen. Het terrein was al sinds 2001 ongebruikt nadat de flatgebouwen die hier stonden gesloopt waren. Uiteindelijk heeft hij de titel ‘Krottenkoning van Nederland’ gekregen.

Ook nu lijkt dit bij Huize Ivicke weer het geval, al ontkent Van de Putte de beschuldigingen. In 2010 werd de villa nog geplaatst op de lijst van de veertien meest bedreigde monumenten in Europa gezet. De gemeente Wassenaar moest ingrijpen om de villa nog te redden. Nadat het pand al 20 jaar lang steeds meer aan het vervallen was, moest Van de Putte voor 20 juli 2020 met een plan komen om het pand te herstellen. Anders ging de gemeente het zelf doen op haar kosten. Aan het einde van dezelfde zomer kwam Van de Putte, weliswaar te laat, met een plan. Toch was dit volgens de gemeente niet volledig genoeg en zorgden sommige werkzaamheden juist voor meer schade aan de villa. In totaal komen de kosten van de werkzaamheden door de gemeente ongeveer neer op een halve ton, die zij nu in rekening willen brengen bij Van de Putte. Veel te veel volgens Van de Putte, die een rechtszaak aanspande tegen de gemeente om onder de kosten uit te komen. Eerder liet de advocaat van Van der Putte al het volgende weten tegen de rechtbank: ‘De eigenaar was tevreden met een Volkswagen, maar de gemeente maakte een Rolls Royce’.

Baanbrekende uitspraak

De gemeente heeft uiteindelijk toch gelijk gekregen van de rechter. Van de Putte moet opdraaien voor de kosten die de gemeente heeft gemaakt voor het herstel van het monument. Bijzonder, in verglijkbare gevallen lukt dit namelijk meestal niet omdat gemeenteraden maar beperkt invloed kunnen uitoefenen op panden die in privaat bezit zijn. Aan de gemeenteraad schrijven burgemeester Leendert de Lange en wethouder Kees Wassenaar het volgende: ‘Wij zijn verheugd over de uitspraken van de rechtbank. We hebben ons nek uitgestoken en gedaan wat nog niet veel vaker is gedaan: bestuursdwang om een rijksmonument in stand te houden, omdat de eigenaar het pand ernstig verwaarloosde. Deze uitspraak is baanbrekend als het om de jurisprudentie over het behoud van monumenten gaat.’

Volgens de burgemeester kunnen ook andere gemeenten hier hun voordeel mee doen: ‘De rechter heeft namelijk niet alleen geoordeeld dat wij dit terecht hebben gedaan. Hij heeft ook aangegeven dat de wijze waarop we de instandhoudingsmaatregelen hebben uitgevoerd, de juiste manier is geweest. Tot nu toe was het nog onvoldoende duidelijk of de wet daar voldoende aanknopingspunten voor bood. Deze uitspraak bewijst dat dit wel degelijk zo is. De uitspraak is daarmee niet alleen belangrijk voor de instandhouding van Huize Ivicke, maar ook voor het behoud van andere door verwaarlozing bedreigde monumenten.’

Hedendaagse woningmarkt

In 2018 werd het pand gekraakt. Na 3 jaar en meerdere rechtszaken lijkt het doek toch echt te zijn gevallen voor de krakers; over zes weken moeten de villa ontruimd zijn. Bever Holding, het bedrijf van Van de Putte zegt het pand nu zelf te willen gebruiken als kantoor. De krakers beargumenteerde nog tijdens de rechtszaak maandag dat er een kans is dat de villa net zoals 21 jaar geleden opnieuw leeg komt te staan. Maar volgens de rechtbank was hier niet genoeg bewijs voor. ‘Bever Holding heeft een basisplan van de architect met voorgenomen werkzaamheden aan het interieur overgelegd, zodat op dit moment geen aanknopingspunten bestaan om te kunnen concluderen dat het rijksmonument opnieuw leeg zal komen te staan als de bewoners zijn vertrokken,’ aldus de rechtbank.

Wel liet de rechtbank weten begrip te hebben voor de omstandigheden van de krakers, en dat de hedendaagse woningmarkt geen gemakkelijke situatie met zich meebrengt. ‘Dit betekent niet dat zij daarom illegaal kunnen blijven wonen in het rijksmonument. De bewoners wisten al vanaf het kraken van het rijksmonument in juli 2018 dat zij hier niet voor lange tijd zouden kunnen wonen, omdat dit in strijd is met het bestemmingsplan en inbreuk maakt op het eigendomsrecht.’

Of de krakers nog in hoger beroep gaan tegen de uitspraak is niet bekend, al hebben zij hier wel gegronde redenen voor volgens hun advocaat. De juiste vergunningen om de villa te verbouwen tot kantoor zijn namelijk nog niet aangevraagd. Ook is het verder niet bekend of Van de Putte nog bezwaar gaat maken.